Герман Улсын Лихтенберг дүүргийн төсвийн үйл явц

(орчуулсан зураг, тайлбар хоёр хаачив?)

Улаанбаатар хот, Баянзүрх дүүрэг, Ховд аймаг ба Дөргөн сумын төсвийн ил тод, нээлттэй байдалд хийх мониторингийн удирдамж

Зорилго:

Улаанбаатар хот, нийслэлийн Баянзүрх дүүрэг, Ховд аймаг, тус аймгийн Дөргөн суманд төсвийн ил тод, нээлттэй байдал ямар байгаа талаар шинэ мэдээлэл цуглуулан шуурхай үнэлэлт дүгнэлт өгч, төслийн цаашдын үйл ажиллагаанд ач холбогдолтой санал гаргах

Хугацаа:

2012 оны 4-р сарын 23-наас 30-ны өдрүүдэд [шаардлагатай бол сунгаж болно]

Хариуцаж хэрэгжүүлэх:

Улаанбаатар хотод: М.Болормаа, “Эмэгтэй удирдагч” сангийн тэргүүн, А.Мөнхнаран, “Нийгмийн дэвшил, эмэгтэйчүүд” хөдөлгөөний судлаач.

Баянзүрх дүүрэгт: А.Бүрэнжаргал, Боловсролын хамтын ажиллагааны нийгэмлэгийн ажилтан, Б.Түвшинбаяр, “Зөв тусгал” ТББ-ын тэргүүн.

Ховд аймагт: Д.Тогтуунбаяр, Аймгийн НДЭХ-ний тэргүүн (Ховд аймаг)

Дөргөн суманд: Д.Нарантуяа, Аймгийн иргэний нийгмийн сүлжээний зохицуулагч (Ховд)

Хийж гүйцэтгэх ажил:

1. Тухайн орон нутагт “Мэдээллийн ил тод байдал ба мэдээлэл авах эрхийн тухай хуулийн “9 дүгээр зүйл.Төсөв, санхүүгийн ил тод байдал” ба “10 дугаар зүйл.Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах ажиллагааны ил тод байдал”-ийн заалтууд оны эхний дөрвөн сард хэрхэн хэрэгжиж байгаа талаар мэдээлэл цуглуулж баримтжуулна.  
2. “Төсөв, санхүүгийн ил тод байдлыг хангахад дагаж мөрдөх журам”-ын заалтууд оны эхний дөрвөн сард хэрхэн хэрэгжиж байгаа талаар мэдээлэл цуглуулж баримтжуулна
3. Оны эхний дөрвөн сард тус тусын орон нутагт төсвийн үйл явц ба баримт бичгийн ил тод, нээлттэй байдлыг хангаж байгаа арга хэлбэрүүдийг тоймолж, Загвар стандартад хэрхэн тусгах талаар санал гаргах.

2011 оны 6-р сарын 16-нд УИХ-аар батлагдсан

“Мэдээллийн ил тод байдал ба мэдээлэл авах эрхийн тухай хууль”-ийн

оны эхний дөрвөн сард хамаарах заалтууд.

 

Энэхүү  хууль нь “нутгийн захиргааны болон нутгийн өөрөө удирдах ёсны байгууллагын ажлын алба, орон нутгийн өмчит болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээд”-эд хамаарна гэж 3.1-д буюу 3.1.8-д заажээ.    

 

9 дүгээр зүйл.Төсөв, санхүүгийн ил тод байдал

 

9.1.Энэ хуулийн 3.1-д заасан байгууллага нь хуульд өөрөөр заагаагүй бол төсөв, санхүүгийн ил тод байдлыг хангах чиглэлээр дараах арга хэмжээ авч хэрэгжүүлнэ:

9.1.1.тухайн жилийн төсөв, өмнөх оны төсвийн гүйцэтгэл, дараа жилийн төсвийн төслийг өөрийн цахим хуудас болон Монгол Улсын төсвийн ил тод байдал цахим хуудсанд дор дурдсан хугацаанд байрлуулан мэдээллийг иргэд, байгууллага чөлөөтэй авах нөхцөлийг бүрдүүлэх:

9.1.1.а.тухайн жилийн төсвийг жил бүрийн 01 дүгээр сарын 10-ны өдрийн дотор;

 

9.1.1.б.өмнөх оны төсвийн гүйцэтгэлийг жил бүрийн 4 дүгээр сарын 01-ний өдрийн дотор;

 

9.1.2.жилийн эцсийн санхүүгийн тайланг дараа жилийн 4 дүгээр сарын 01-ний өдрийн дотор цахим хуудас болон мэдээллийн самбартаа ойлгомжтой байдлаар байрлуулан иргэд, иргэний нийгмийн байгууллагын зүгээс төсвийн зарцуулалтад хяналт тавих боломжийг хангах;

 

9.1.3.санхүүгийн тайланд нь хийсэн аудитын дүгнэлтийг бүрэн эхээр нь тухайн жилийн 4 дүгээр сарын 01-ний өдрийн дотор цахим хуудас болон мэдээллийн самбартаа ойлгомжтой байдлаар байрлуулан мэдээлэх;

 

9.1.4.тухайн жилийн төсөвт нэмэлт, өөрчлөлт орсон тохиолдолд ажлын 14 өдрийн дотор энэ тухай  цахим хуудас болон мэдээллийн самбартаа ойлгомжтой байдлаар байрлуулан мэдээлэх;

9.1.5.зөвхөн хууль тогтоомжид заасан төлбөр, хураамжийг үйлчлүүлэгчээс авч, түүний хэмжээг цахим хуудас болон мэдээллийн самбартаа ойлгомжтой байдлаар байрлуулан тухай бүр шинэчлэх;

 

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

 

10 дугаар зүйл.Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах ажиллагааны ил тод байдал

 

[Тайлбар: 10-р зүйлийн заалтуудад тодорхой хугацаа заагаагүй  тул оны эхний дөрвөн сард тус тусын орон нутагт худалдан авалтын ил тод, нээлттэй байдлыг хэрхэн хангаж байгаа талаар баримт, жишээнүүдийг цуглуулахад хангалттай]

Засгийн газрын 2012 оны 1-р сарын 18-ны 17-р тогтоолоор батлагдсан

“Төсөв, санхүүгийн ил тод байдлыг хангахад дагаж мөрдөх журам”-ын

оны эхний дөрвөн сард хамаарах заалтууд.

 

Энэхүү журам нь бүх шатны төсвийн байгууллага, төрийн болон орон нутгийн өмчит, төрийн болон орон нутгийн өмчийн оролцоотой хуулийн этгээд (цаашид “төсвийн байгууллага” гэх)-ийн батлагдсан жилийн төсөв, түүний гүйцэтгэлийг (цаашид “мэдээлэл” гэх) олон нийтэд нээлттэй байлгах харилцааг зохицуулсан болно.

 

Гурав. Мэдээллийн бүтэц

 

3.1. Төсвийн байгууллагын мэдээлэл дараахь бүтэцтэй байна:

3.1.1. эрх бүхий байгууллагаас баталсан жилийн төсөв;

3.1.2. дунд хугацааны бодпого, зорилт, стратеги;

3.1.3. үзүүлэх үйлчилгээ, тэдгээрийн шалгуур үзүүлэлт;

3.1.4. төсвийн гүйцэтгэл, түүнд хийсэн аудитын дүгнэлт. [Тайлбар: Дээр дурдсан мэдээлэл тус бүрийн агуулга ямар байхыг уг журмын 3.2, 3.3, 3.4, 3.5 дахь заалтуудаас үзэж болно]

 

Дөрөв. Мэдээллийг олон нийтэд хүргэх хугацаа, давтамж

 

4.1. Төсөв, санхүүгийн талаархи мэдээллийг олон нийтэд мэдээлэхдээ Мэдээллийн ил тод байдал ба мэдээлэл авах эрхийн тухай хуулийн 9.1, Төсвийн тухай хуулийн 8.8-8.10 болон энэ журмын 4.2, 4.3-т заасны дагуу мэдээлнэ.

4.2. Тухайн жилийн төсвийг эрх бүхий байгууллагаас баталж, хүчин төгөлдөр болсны дараа төсвийн захирагч дор дурдсан хугацаанд олон нийтэд мэдээлнэ:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4.2.2. төсвийн ерөнхийлөн захирагч өөрийн багцын төсвийг 7 хоногийн дотор;

4.2.3. төсвийн байгууллага өөрийн төсвөө 10 хоногийн дотор.

4.3. Төсвийн гүйцэтгэлийн тайланг эрх бүхий этгээд дор дурдсан хугацаанд олон нийтэд мэдээлнэ:

4.3.1.  төсвийн байгууллага cap, улирлын тайланг cap, улирлын гүйцэтгэл гарснаас хойш 7 хоногийн дотор;

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4.5. Төсвийн байгууллага өмнөх оны санхүүгийн тайланд нь хийсэн аудитын дүгнэлтийг бүрэн эхээр нь аудитын дүгнэлт гарснаас хойш 7 хоногийн дотор олон нийтэд мэдээлнэ.

 

Тав. Мэдээллийг олон нийтэд хүргэх

5.1. Төсвийн байгууллага мэдээллийг олон нийтэд хүргэхдээ мэдээллийн самбар, цахим болон хэвлэмэл хуудас, мэдээллийн бусад хэрэгсэл ашиглана.

5.2. Цахим хуудас болон мэдээллийн бусад хэрэгсэл ашиглаж байгаагаас үл хамааран төсвийн байгууллага мэдээллийн самбарыг заавал ажиллуулна.

5.3. Журмын 5.2-т заасан мэдээллийн самбарын өргөн болон урт нь 1.5 метрээс багагүй хэмжээтэй байна. Мэдээллийн самбар нь байгууллагын гол хаалганы хажууд эсхүл хаалганы урдаас харсан хананд байрлаж, мэдээллийг шинэчлэх боломжтой байдлаар хийгдсэн байна. Самбарт тавигдах мэдээллийг энэ журмын 4.2-4.3-т заасан хугацаанд тогтмол шинэчилж байна.

5.4. Хэрэглэгч мэдээллийн самбарт байршуулсан мэдээллийг дэлгэрүүлж авах тохиолдолд тэрхүү мэдээллийг ямар эх сурвалжаас олж авахыг тодорхой заасан байна.

5.5. Мэдээллийн самбарт байршуулсан мэдээллийн үнэн зөвийг баталгаажуулж байгууллагын дарга болон мэдээллийг бэлтгэсэн ажилтан гарын үсэг зурсан байна.

5.6. Санхүү, төсвийн асуудал хариуцсан төрийн захиргааны төв байгууллага мэдээллийн самбарт байрлуулах энэ журмын 3.2-3.5-д заасан шаардлагыг хангах мэдээллийн бүтэц, агуулга, жишиг маягт зэргийг агуулсан үлгэрчилсэн заавар, зөвлөмжийг өөрийн албан ёсны цахим хуудас (www.mof.gov.mn) болон төсвийн ил тод байдлын цахим хуудас (www.iltod.gov.mn) -т байршуулна.

5.7. Байгууллага олон нийтэд хүргэх мэдээллийг бэлтгэхдээ энэ журмын 5.6-д заасан зөвлөмжийг баримтлана.

5.8. Төсвийн байгууллага цахим хуудастай тохиолдолд тухайн цахим хуудас нь “байгууллагын төсөв” гэсэн цэстэй байна. Энэхүү цэсэнд энэ журмын 3.1-3.5-д заасан мэдээллүүдийг байрлуулж, энэ журмын 4.2-4.3-т заасан хугацааны дагуу тогтмол шинэчилж байна.

Баримтжуулах:

Орон нутгийн төсвийн үйл явц ба баримт бичгийн ил тод, нээлттэй байдлыг хангаж байгаа арга хэлбэрийг баримтжуулахдаа тэрхүү цахим хуудасны линкүүдийг хадгалж (төслийн удирдах багт  tseren@mail.mn хаягаар давхар явуулаарай), мэдээллийн самбар, тайлан, танилцуулга, сонины нийтлэл зэргийг фото зургаар авч хадгалахыг хүсч байна.

Мониторингийн дүн, танилцуулга:

Мониторингийн явцад цуглуулсан мэдээлэл, баримтад тулгуурлан тухайн орон нутагт  “Мэдээллийн ил тод байдал ба мэдээлэл авах эрхийн тухай хуулийн 9 ба 10-р зүйл, “Төсөв, санхүүгийн ил тод байдлыг хангахад дагаж мөрдөх журам”-ын заалтууд оны эхний дөрвөн сард хамаарах заалтууд хэрхэн хэрэгжиж байгаа, мөн өөр ямар арга, хэлбэрүүдийг ашиглаж байгаа талаар баримт жишээ бүхий тайлбар, тэдгээрээс Загвар стандартад хэрхэн тусгах, сайжруулах талаархи саналуудыг багтаасан танилцуулгыг бэлтгэж төслийн удирдах багт хүргүүлнэ.